วัวชน วัวสายโหด การชนวัว นั้นเป็นกีฬาประเภทหนึ่ง ของชาวใต้ที่นิยมกันมาก ๆ และ มีการพนันขันต่อ ได้เสียกันเป็นหมื่น หรือ เป็นแสน วัวชนนั้น มีทั้งผิด และ ชอบด้วยกฏหมาย! และ ถ้าปฏิบัติถูกต้องก็เป็นการชอบ ด้วยกฏหมายเหมือนกับกีฬาอื่น ๆ อย่างเช่น กีฬาชนไก่ และ การกัดปลา เป็นกีฬาที่มีความ นิยมรองลงมา
ประวัติ วัวชน วัวสายโหด
กีฬาวัวชน นั้นได้ เริ่มมีในสมัยใด มีความเป็นมาอย่างไร ทำไมจึงนิยมกันมากในภาคใต้ ก็ไม่มีผู้ใดทราบแน่ชัดแต่อย่างใด แต่บางท่านนั้น ก็ให้ความเห็นว่าไทยภาคใต้ นั้นน่าจะได้มาจาก โปรตุเกส ก็คือจาก พระเจ้าเจ้าเอมมานูลเอล ของ โปรตุเกส ได้แต่งทูตเข้า มาเจริญทางพระราชไมตรีใน พ.ศ. 2061 ที่ตรงกับสมัยพระรามาธิบดีที่ 2 ของ กรุงศรีอยุธยา นครศรีธรรมราช ปัตตานี และ เมืองมะริด ชาวโปรตุเกสนั้น ได้เข้ามาเผยแพร่ และ ขนบธรรมเนียมหลาย ๆ อย่าง ยกตัวอย่างเช่น การติดตลาดนัด การทำเครื่องถม และ การชนวัว
ลักษณะของวัวชน
เจ้าวัวที่จะใช้ ชนนั้นก็ จะต้องเป็นพันธุ์วัวชนโดยเฉพาะ!! วัวที่ใช้งานธรรมดา ๆ นั้นจะนำมาเป็นวัวชนไม่ได้! และ ลักษณะของวัวชน ที่ดีนั้นจำเป็นจะต้องมี ใจที่ทรหดอดทน และ มีไหวพริบในการชนดี และยังลักษณะอื่น ๆ ที่ดีอีกหลาย ๆ อย่าง ที่สำคัญก็ดังนี้
- ลักษณะทั่วไปนั้นจะต้องมีรูป ร่างประเปรียว ตัวยาว ท้องกิ่ว ลำตัวข้างหนา สันหลังหนาแบน และ คอสั้นหนาใหญ่ ช่วงขาสั้น และ ล่ำสัน มีคิ้วหนา ตาเล็ก สีตาดำ ใบหูเล็ก โหนกสูงใหญ่ และ มีขวัญที่ใต้โหนก และ กลางหลังเยื้องไปทางด้านหน้า เหนียงคอ หย่อนยาน ลางตัวหย่อนยานมาก เวลาที่วัว ก้มลงกินหญ้า จะจดพื้นดินก็มี แต่ลางพันธุ์ นิยมเหนียง คอสั้น และ เขาแข็งแรง ปลายเขานั้นจะแหลมโค้ง โคนเขาทั้ง สองใหญ่หางเรียว ยาวจดพื้นดิน โคนหางใหญ่นั้น ปลายหางเป็นพู่ดูสวยงามมาก และ ลูกอัณฑะเล็ก ขนสั้น ละเอียดเป็นมัน ที่หน้ามีขนยาว และ เวลาเคี้ยวเอื้องน้ำลาย เป็นฟอง และ กีบเท้าชิด เป็นต้นค่ะ
- ลักษณะของ เฉพาะพันธุ์และ ลักษณะเฉพาะพันธุ์ ที่ได้กล่าวนี้เป็นลักษณะที่เชื่อกันว่าเป็นวัวชน ชนิดดี จะเลือกกล่าวเพียง บางชนิดเท่านั้นค่ะ
โคอุสุภราช : โคชนิดนี้นิยมเลี้ยงไว้ชน จัดว่าเป็นพระยาโคก็ได้ มีลักษณะที่สังเกตคือสีขาวปลอด หรือบางตำรากล่าวว่าชาติโคอุสุภราชนั้นสีแดงลายขาว โดยมีลายดังนี้คือ ตีนด่าง, หางดอก, หนอกพาดผ้า, หน้าใบโพ
โคนิล : โคชนิดนี้ถือเป็นโคพันธุ์ดีอีกชนิดหนึ่ง เชื่อกันว่าจะให้ลาภแก่ผู้เลี้ยง ลักษณะพิเศษคือมีเยี่ยวดำในวันพระ แต่ในวันอื่นๆ อาจจะไม่ดำ ส่วนสีของเท้าอาจจะดำหรือไม่ใช่ก็ได้
โคบิณฑ์น้ำข้าว : เป็นโคสีขาวปลอด ลักษณะที่น่าสังเกตคือ เล็บยาว หางยาว เขาขาวเป็นมัน
- ลักษณะดีตามสีตัววัวทางภาคใต้มีสีต่างกันถึง 7 สี แต่สีที่สำคัญคือ ขาวปลอด, ดำนิล, แดง , ลาย (คือดำแซมขาว), ลังสาด (คือคอดำ หัวดำ ท้ายดำ ตรงกลางขาว)
สีของวัวนี้ นอกจากจะบอกลักษณะดีชั่ว แล้วยังใช้เป็นชื่อเรียกวัวอีกด้วย เช่นวัวสีขาวเรียกอ้ายขาว สีดำเรียกอ้ายดำ เป็นต้น แต่เพื่อมิให้สับสนเพราะมีสีซ้ำกันเขาจึงบอกชื่อบ้านหรือชื่อเจ้าของเข้าไปด้วย เช่นอ้ายขาวลุง หมายถึงวัวขาวบ้านทุ่งลุง อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ซึ่งมีชื่อเสียงโด่งดังทั่วภาคใต้ เพราะตลอดชีวิตการต่อสู้ของมันไม่เคยแพ้ มีแต่ชนะกับเสมอ และถือกันว่าเป็นโคพันธุ์อุสุภราชแท้
ลักษณะที่เป็นวัวดี
- โหนดชาติใหญ่ คือโหนดหัวแดง
- โหนดตีนขาว ซึ่งเรียกว่าลังสาดชนิดหนึ่งนั้น ถือว่ามีใจทรหดมาก
- แดง คอกิ่ว หางตัด เขาลอม คือวัวสีแดง เหนียงคอสั้น หางสั้น นับว่าเป็นลักษณะพิเศษ
- ตีนด่าง หางดอก หนอกพาดผ้า หน้าใบโพ คือวัวที่มีสีทั่วไปดำ ตีนดำแซมขาว หางดำแซมขาว โหนกขาวเหมือนเอาผ้าขาวพาดไว้และที่หน้ามีสี*ขาวเป็นรูปใบโพ ยอดใบโพขึ้น ถ้ายอดลงถือว่าลงไม่ดี วัวชนิดนี้ถือว่าจะนำโชคลาภและให้มงคล ใครเลี้ยงวัวพันธุ์นี้ไว้ประจำบ้านจะไม่มีภัยพิบัติ โจรผู้ร้ายไม่มารบกวน แต่ท่านห้ามฆ่าเพราะจะนำความพินาศฉิบหายอย่างใหญ่หลวงมาสู่บ้าน จะเลี้ยงไว้ชนก็ได้ดี เพราะมีน้ำอดน้ำทนมาก
ลักษณะไม่ดี
- สีลันดาได้แก่สีตัวแดง จมูกลาย ท่านถือว่าไม่รับเดิมพัน คือถ้าจะชนเอาเดิมพันกันแล้วต้องแพ้เขา แต่ถ้าชนกันตามธรรมดาไม่มีเดิมพันกลับชนได้ดีไม่ยอมแพ้ใครง่ายๆ เหมือนกัน ฉะนั้นท่านจึงกล่าวไว้ว่า “วัวลันดา ปลาโดงแดง อย่าแทงมาก” คืออย่าพนันให้มากนัก เพราะไว้ใจไม่ได้ กำลังได้เปรียบแท้ๆ อาจยอมแพ้เสียเฉยๆ ก็ได้ แต่ถ้าเป็นวัวลันดาหางดอกที่ภาษาปักษ์ใต้เรียกว่า “หางผ้าร้ายห่อทอง” (ผ้าขี้ริ้วห่อทอง) ก็กลับเป็นลักษณะดีไป
- ดำหน้าโพคือวัวดำแต่มีสีขาวเป็นรูปใบโพที่หน้า ท่านว่าใจเสาะไม่อดทนมักยอมแพ้เอาง่ายๆ นอกจากจะมีตีนด่าง หางดอก โหนกพาดผ้าด้วยเท่านั้นจึงจะดี
ว่าถึงลักษณะไม่ดีแล้วใคร่จะกล่าวถึงขวัญและสิ่งไม่ดีอีกบางอย่าง จะขอกล่าวเฉพาะถึงขวัญที่ควรระวังไว้อย่างเดียว คือขวัญกระหนาบที่ลึงค์ ท่านถือว่าดุมาก เลี้ยงไม่เชื่องแม้แต่เจ้าของ ถ้ามันโกรธขึ้นมาก็จะขวิดถึงตายได้ ท่านจึงห้ามเลี้ยง
